Zaloguj się
Przede wszystkim chciałabym zaznaczyć, że nie ma jednego złotego rozwiązania na problemy z agresją u psa. Jest tak wiele czynników, które powinny być wzięte pod uwagę podczas konstruowania planu pracy behawioralnej z konkretnym psem, że nie wolno wręcz oprzeć swojej pracy na poradach zaczerpniętych z internetu. Żaden webinar czy kurs behawiorysty nie zastąpi konsultacji na żywo.
Dlatego musze to podkreślić, że jeśli macie psa agresywnego i napotykacie problemu w pracy z nim, to kluczowe będzie skontaktowanie się w pierwszej kolejności z dobrym, sprawdzonym psim behawiorystą, który pomoże ocenić problem i dobierze odpowiednie metody pracy.
Kim jest psi behawiorysta?
Psi behawiorysta to osoba, która zajmuje się pomocą opiekunowi w rozwiązaniu problemów pojawiających się w zachowaniach psów. To właśnie często w dużej mierze pomoc w zrozumieniu psa i jego emocji, w budowaniu relacji psem i dbaniu o zaspakajanie jego potrzeb oraz zapewnienie poczucia bezpieczeństwa. Jednym z głównych problemów z jakimi opiekunowie psów zgłaszają się do takiej osoby, jest właśnie problem agresji pojawiająca się u psa – czy to na linii pies-pies czy pies-człowiek.
Zachowania agresywne u psów
Jedną z najczęstszych przyczyn zachowań agresywnych jest poczucie zagrożenia, niebezpieczeństwa. Jest to tak zwana agresja lękowa. Pies, który obawia się jakiegoś obiektu, np. człowieka czy innego psa, wysyła w jego stronę sygnały, które mają na celu utrzymanie dystansu (nie chcą żeby obiekt się zbliżył) lub zwiększenie dystansu (chcą, aby obiekt się oddalił). Te sygnały mogą być na początku bardzo subtelne jak np. twarde spojrzenie lub delikatne powarkiwanie, ale mogą też eskalować do silniejszych i bardziej wyraźnych, takich jak na przykład warczenie ze szczekaniem i nabieganiem na niepokojący obiekt. Agresja lękowa jest najczęstszą przyczyną zgłaszania się opiekunów po pomoc do behawiorysty. Strach oraz konieczność działania w obronie własnej (również gdy np. psu zadawany jest ból), ale także brak możliwości wyjścia z jakiejś niekomfortowej dla psa sytuacji (gdy na przykład boi się jakiejś osoby i nie ma możliwości odejścia od niej) wydaje się zupełnie uzasadnionym powodem do użycia sygnałów grożących, agresywnych. Jeśli chcielibyście dowiedzieć się trochę więcej o agresji lękowej to polecam serdecznie webinar Piotrka – “Agresja lękowa”.
Warto wspomnieć, że istnieje również agresja rywalizacyjna (pomiędzy samcami), agresja terytorialna (w obronie swojego terytorium) czy agresja łowiecka (związana z zachowaniami z łańcucha łowieckiego psa), ale występują one dużo rzadziej w kontekście problemu z jakim opiekunowie zgłaszają się do behawiorysty po pomoc.
Nauka psiej komunikacji
Psy mogą pochwalić się szerokim wachlarzem sygnałów agresywnych od bardzo delikatnych i subtelnych, po bardzo wyraźne i dosadne. Nauka tych komunikatów, odczytywania mowy psiego ciała jest kluczowa w pracy z psem agresywnym (a właściwie z każdym psem). Omawiając sygnały agresywne często wspomina się drabinę agresji, na której dole są subtelne sygnały, takie jak ziewanie czy oblizywanie fafli, a na górze już chwytanie zębami i gryzienie. Warto nauczyć się tych sygnałów, obserwować psy, posłuchać różnych analiz psiej komunikacji w praktyce i zobaczyć czy nasz pies, zanim zacznie warczeć i kłapać zębami, nie wysyła już wcześniej delikatnych sygnałów. Są psy, które niestety na bazie swoich doświadczeń, zaniechały już całkowicie wysyłania tych delikatnych znaków, gdy sytuacja nie jest dla nich komfortowa. Wynika to z tego, że te subtelniejsze sygnały nigdy nie były respektowane i tylko kłapnięcie zębami powodowało, że to co psa niepokoiło oddalało się. Dlatego tak ważne jest zapoznanie się z językiem ciała psów i odpowiednią jego interpretacją, aby nie powodować w psie konieczności zachowywania się w sposób, który z pewnością też dla samego psa niesie dużo więcej stresu i niepotrzebnych, negatywnych emocji. Fajne jest to, że możemy zgłębiać tajniki psiej komunikacji nie wychodząc z domu! Piotrek i Zosia prowadzili super webinary podczas, których analizowali psią komunikację na podstawie filmików z psimi interakcjami – bardzo polecam taką formę uzupełniania wiedzy. ?
Czytanie próśb od psa i harmonizowanie się z nim
Warto podkreślić, że psi język, to o wiele więcej niż sygnały agresywne. To też mnóstwo komunikatów w naszą stronę, często próśb o pomoc i o zabranie psa z danej sytuacji. Bardzo ważne w pracy z psem agresywnym jest odczytywanie tych próśb i reagowanie na nie, szanowanie ich. Taką prośbą może być na przykład zatrzymanie się lub zajście nam drogi, gdy idziemy w kierunku innego psa. To może być spojrzenie w bok, w stronę w którą pies wolałby odejść i uniknąć konfrontacji z niepokojącym go obiektem. Jeśli będziemy podążać za psem, czyli harmonizować się z nim, z pewnością wzmocnimy w nim poczucie bezpieczeństwa przy nas oraz zaufanie do nas i być może unikniemy wielu spacerowych konfliktów.
Wsparcie
Każdy pies jest inny, a co za tym idzie, każdy będzie potrzebował innego rodzaju pomocy w sytuacji, w której trudno mu sobie poradzić samemu. Są psy, dla których noszenie przedmiotu (szarpaka, piłki czy patyka), będzie sprawiało, że pies będzie czuł się trochę lepiej. Są też takie psy, które chętnie przekierują swoje emocje np. na szarpak. Dla innych psów najbardziej pomocne może okazać się kucnięcie opiekuna i wsparcie socjalne podczas trudnej sytuacji. Warto szukać rozwiązań, a najlepiej to robić próbując różnych rzeczy i obserwując co naszemu psu przynosi najwięcej ulgi.
Wyładowanie emocji
Warto pamiętać o tym, że każda trudna dla psa sytuacja, wiąże się z gromadzeniem emocji, które muszą znaleźć gdzieś ujście. Warto więc umożliwić psu wyładowanie ich tak, aby pies mógł w pewnym zakresie się rozluźnić i wrócić chociaż w pewnym stopniu do równowagi sprzed tego zdarzenia. Przykładowo, gdy mamy psa, dla którego minięcie innego psa jest bardzo trudne, to po takim zdarzeniu warto jest mu zaproponować np. zabawę w szarpanie lub węszenie i wyszukiwanie smaków w trawie. Obie te czynności mogą pomóc psu obniżyć emocje. Każdy pies jest inny i trzeba posprawdzać, jakie rozwiązanie będzie odpowiednie dla naszego psa. To co ważne to to, że jeżeli zostawimy psa z tymi emocjami, to jest dużo większe prawdopodobieństwo, że jeśli po chwili trudna sytuacja znowu się powtórzy, to nasz pies może mieć już niższy próg wytrzymałości i zareagować agresją dużo szybciej niż jeszcze przed chwilą.
Zaspokojenie potrzeb
Praca z psem agresywnym to nie tylko działanie podczas trudnych dla psa sytuacji. To także spojrzenie holistyczne na psa i zastanowienie się nad tym, czy pies ma zaspokojone wszystkie potrzeby. Czy ma miejsce w domu, w którym może odpoczywać i spokojnie się zrelaksować, wpaść w głęboki sen w ciągu dnia? Czy ma zapewnione stałe posiłki, nie musi się stresować tym kiedy i czy pojawi się posiłek? Czy nie musi rywalizować o miskę z innym zwierzakiem w domu? Czy ma zaspokojoną potrzebę gryzienia, lizania, żucia, rozszarpywania? Czy czuje się w domu bezpiecznie czy może jest coś, co go nieustannie niepokoi? To wszystko są pytania, które należy sobie zadać przy każdym psie i odpowiednio postarać się zaspokoić wszystkie jego potrzeby. Pies, który nie ma ich zaspokojonych może być bardziej nerwowy, sfrustrowany ale i zmęczony oraz mniej odporny na wiele sytuacji.
Wizyta u weterynarza
Warto wspomnieć też, że zachowania agresywne mogą czasami wynikać również z bólu jaki odczuwa pies i jego większa drażliwość jest jedyną wskazówką, że coś jest nie tak. Kontrolne badania (każdego psa) to bardzo ważna część opieki nad zwierzakiem i czasami też klucz do znalezienia przyczyny zachowań agresywnych. Dlatego warto zawsze przebadać psie ciałko, w szczególności, gdy pies zmienia nagle swoje zachowanie.
Podsumowanie
Życie z psem agresywny nie jest proste. Wymaga często wielu wyrzeczeń i poświęceń od opiekuna. Ze swojego doświadczenia mogę powiedzieć, że bardzo pomaga zaakceptowanie swojego psa razem z jego lękami. Zrozumienie, że możemy nigdy nie dojść do idealnego stanu. Nie oznacza to poddania się, ale raczej pracę nad drobnymi celami. To pozwala skupić się na tym co mamy tu i teraz, na niestawianiu psu (i sobie samym) zbyt wysokich wymagań oraz na cieszeniu się z mikro sukcesów. Akceptacja sytuacji sprawia, że zaczynamy luzować i mniej się sami spinać i frustrować, a to wierzcie mi ma ogromne przełożenie na samopoczucie Waszego psa. I już na sam koniec chciałabym Wam również polecić kurs Terapia Psów Agresywnych, na którym Piotrek rozwija powyższe zagadnienia dużo szerzej i omawia kilka dodatkowych tematów dotyczących pracy z psami agresywnymi. Ale pamiętajcie! Zgodnie z tym co napisałam na samym wstępie – nic nie zastąpi konsultacji behawioralnej na żywo, a tego typu kursy powinny być traktowane jedynie jako wsparcie i droga do nabycia szerszego spojrzenia na temat agresji u psów.
