Zaloguj się
Od dłuższego czasu zastanawiasz się, czy poddać swojego psa kastracji? Pamiętaj, że każdy pies jest inny, ma inną osobowość i inaczej może zachowywać się po wykonanym zabiegu. Niektóre psy są tak wrażliwe, że sam zabieg chirurgiczny może okazać się tak traumatycznym wydarzeniem, że skutkiem będą problemy behawioralne. Decyzję zawsze podejmuj we współpracy ze weterynarzem, warto również zasięgnąć opinii behawiorysty czy i on nie widzi przeciwwskazań, a może wręcz zaleca wykonanie takiego zabiegu.
Kastracja – czym jest?
W przypadku kastracji samców często mamy na myśli usunięcie jąder, usuwamy wtedy główne źródło testosteronu, jak również usuwamy tkankę, która jest zdolna do produkcji plemników. Skutkiem jest utrata produkcji hormonu (testosteronu) oraz płodności.
Mamy również kastrację chemiczną, dzięki której możemy obniżyć produkcję testosteronu, przez co pies traci możliwość wyprodukowania aktywnej spermy. Kastracja chemiczna niesie ze sobą ryzyko niepłodności w przyszłości, jeśli zostaną uszkodzone gonady. Często opiekunowie reproduktorów wybierają tę formę jako zostawienie sobie opcji na to, aby pies w przyszłości jednak mógł mieć potomstwo. Jest to też forma ‘sprawdzenia’ jak pies pozbawiony produkcji testosteronu sobie radzi, zanim opiekun podejmie się na nieodwracalny zabieg chirurgiczny.
Nadmienię, że jest jeszcze opcja wazektomii. Jest to możliwe w przypadku psów, jednak ten zabieg nie jest powszechny. Osobnik nie traci testosteronu, ale traci płodność.
W przypadku suk najczęściej wykonuje się jednoczesne usunięcie jajników i macicy, suka traci estrogen i progesteron, również staje się bezpłodna. Zabieg można wykonać laparoskopowo, jednak trzeba się liczyć z większymi kosztami, jak również personel musi być do tego specjalnie wykwalifikowany, nie każda placówka dysponuje odpowiednim sprzętem medycznym.
Powody kastracji
Najczęściej wymienianymi powodami, dla których poddaje się zwierzęta kastracji są:
- Walka z bezdomnością psów, schroniska są przepełnione niechcianymi psami, niektórzy obawiają się, że nawet jednorazowa wyprawa ich psa może zaowocować niechcianą ciążą, los takich maluchów może być różny.
- Kolejnym przytaczanym powodem jest walka z chorobami, osobiście uważam, że lepiej jest badać psa i kiedy są wskazania medyczne to poddać pupila zabiegowi, niż z góry w ciemno wszystko usuwać.
- Zapobieganie włóczęgostwu, spotkałam się z takim argumentem. Niestety czyste zachowania hormonalne to jedno, ale nie zapominajmy o psich potrzebach takich jak poznawanie nowych terenów, wędrówka. Jeśli pies nie ma zaspokojonej potrzeby eksploracji, to tak może zacząć się włóczyć.
- Strach przed kradzieżą psa, co jakiś czas słyszy się o falach porwań pięknych rasowych psów, które później lądują w klatkach i są bez opamiętania rozmnażane.
- Powody behawioralne, pies przejawia zachowania nieakceptowalne dla opiekuna takie jak agresja w obrębie własnego gatunku, agresja do ludzi, agresja do innych zwierząt, posikiwanie, szczekanie, wycie, wszystko, co tylko przeszkadza człowiekowi i tu bardzo często pojawia się pomysł, jakim jest kastracja. Kastracja remedium na wszystko. Jeden z wielu mitów mówi, że pies po kastracji to mniej agresywny pies.
Agresywny pies, czyli jaki?
Niepożądane zachowania u psów, to najczęstszy powód kastracji i sterylizacji pupili. Jednym z najpopularniejszych zachowań jest agresja u psa. Często pada pytanie czy agresja psa minie po kastracji? Na to pytanie nie ma odpowiedzi, tak lub nie, wiele badań naukowych oraz doświadczeń życiowych opiekunów, wskazuje na to, że tak część psów po kastracji znacznie się uspokoiła, ale jest też drugi biegun mówiący, że pies po kastracji stał się bardziej reaktywny, a ich agresywny pies stał się jeszcze bardziej agresywny i już nie tylko rzuca się na inne psy, ale także i na ludzi.
Agresywne zachowania to forma komunikacji. Ważny na wiek psa i to, aby zastanowić się wspólnie z weterynarzem czy nie ma problemów zdrowotnych.
Jeśli jest młody, wystraszony dopiero wchodzi w okres dojrzewania, to będzie wysyłał komunikaty agresywne. Przykładowo będzie szczekał, uderzał łapami o ziemię, kłapał pyskiem w powietrzu, rzucał się do innego psa w celu powalenia go na ziemię, ale pamiętaj, że ta agresja z czegoś wynika i jej źródłem nie są jajka. Warto znaleźć przyczyny agresji u psa i je wyeliminować, zamiast szukać prostych szybkich rozwiązań, a w przypadku zabiegu chirurgicznego – nieodwracalnych.
Może Twój pies przejawia zachowania agresywne, ponieważ coś go boli? Ma zwyrodnienia na kręgosłupie i z góry już dystansuje wszystkich naokoło, byleby tylko nikt go nie dotknął? Może nie dopuszcza opiekuna do siebie, bo jest zachwiana równowaga w relacji? Brakuje zaufania.
Kastracja a zachowanie psa
Pamiętaj, że sam zabieg chirurgiczny pies odbiera jako sytuację mocno stresującą. Strach przed weterynarzem wpływa niekorzystnie na stan zdrowia psa. W przypadku wykastrowania samców pozbywamy się testosteronu, który często jest nazywany hormonem pewności siebie. W przypadku suk pozbywamy się estrogenu i progesteronu, które wpływają na budowanie gniazda oraz na dzielenie się zasobami.
Badacze doszli do wniosków, że psy po kastracji potrafią być o 27% bardziej agresywne wobec obcych i są to zachowania, których przed kastracją nie było. Testosteron jest inhibitorem zwrotnym kortyzolu, bez testosteronu trudniej jest nam radzić sobie w sytuacjach stresowych. Naukowcy często wskazują, że wyższy poziom stresu, kortyzolu znajduje się u psów kastrowanych. Znów zaznaczę, że kastracji nie da się cofnąć, dlatego zawsze zwróć uwagę na powody, z jakich chcesz psa wykastrować. Im wcześniej pies wykastrowany, tym wyższy poziom niepewności, pies może być dużo bardziej lękliwy. Kastracja nie daje gwarancji co do ograniczenia agresji u psa.
Niekastrowany samiec może być sfrustrowany, frustracja może być powodem do zachowań agresywnych psów. Niekastrowany samiec chętniej podejmuje ryzyko, problem z frustracją polega na tym, że pies może mieć zachowania przekierowania, np. pies, któremu uniemożliwiono dostępu do suki, może przekierować swoje zachowanie seksualne na domowników, czy też zachować się agresywnie, mogą też pojawić się zachowania kompulsywne przykładowo gonienie za ogonem. Kwestia jak pies radzi sobie z frustracją związaną z tym, że nie może realizować swoich potrzeb.
Dlatego, tak ważne jest podejście indywidualne, nie można patrzeć ogólnikowo. Bardzo trudnymi sytuacjami są te, w których mamy psa sfrustrowanego faktem, że nie może spełniać swoich potrzeb, a zarazem jest to pies mocno lękliwy, wtedy pojawia się pytanie, czy warto, czy nie warto kastrować? Jednym z rozwiązań jest kastracja chemiczna, która da nam jakiś ogląd jak pies będzie się zachowywał po znacznym obniżeniu poziomu testosteronu.
Sterylizacja suk, a zachowanie
W 2006 roku przeprowadzono badanie na suczkach rasy owczarka niemieckiego, którym usunięto jajniki i macicę. Zabieg został wykonany między 5 a 10 miesiącem ich życia. Okazało się, że suczki stały się bardziej reaktywne (KIM ET AL 2006). Podobne badanie przeprowadzono w 2014 roku, na wyżłach węgierskich i również badania wskazywały, że kastracja zwiększała ich problemy lękowe, szczególnie przed burzą (Zink et al 2014). W przypadku suczek spanieli, badania wykazały zwiększoną agresję wobec opiekunów oraz nieznajomych. Wysterylizowane samice częściej sięgają po komunikaty agresywne (gryzienie) niż te niewysterylizowane (Reisner et al 2005).
Naukowcy często wskazują, że gonadektomia (kastracja) nie wpływa stabilizująco na zachowanie psów. Agresja u psa niekoniecznie zniknie, może być zwiększona. Suka może stać się bardziej reaktywna, lękliwa. U suk bez jajników zaobserwować można spadek zdolności poznawczych, u samców również to występuje, ale nie jest to aż tak zintensyfikowane jak u suk.
Odpowiedzialne podejście do wychowania psów to nie jest usuwanie im gonad, szczególnie jeśli jest to ślepe sterylizowanie, kastrowanie psa. Bądź świadomym opiekunem psa i zapoznaj się z przeciwskazaniami medycznymi jak również wskazaniami medycznymi. Pamiętaj, że każdy pies jest inny, zwracaj uwagę na proces dojrzewania u psa. W okresie młodzieńczym hormony pomagają mu w stawaniu się dojrzałym emocjonalnie, unikajmy sterylizacji, kastracji kiedy to pies jest w obszarze lękowym. Jeśli jesteś przekonany do usunięcia gonad, to zadbaj o to aby Twój pies miał komfort podczas zabiegu, ograniczenie poziomu stresu u psa będzie kluczowe. Pamiętaj by być przy wybudzeniu psa po zabiegu.
